Ma trận GE Mckinsey là gì? Cách làm GE matrix CHI TIẾT

Ma trận GE (mckinsey matrix) là một công cụ quản trị chiến lược. Giúp doanh nghiệp phân tích đa yếu tố như: lợi thế cạnh tranh, yếu tố cạnh tranh, sức hấp dẫn thị trường, khả năng chiến lược, tốc độ tăng trưởng,...Từ đó, biết được nên tập trung đầu tư thị phần, đầu tư bổ sung hoặc thu hẹp đơn vị kinh doanh chiến lược SBU nào? Vậy cách triển khai, Cách vẽ GE matrix như thế nào? Ví dụ về lập General Electric Matrix ra sao? Hãy cùng Quảng Cáo Siêu Tốc tìm hiểu ngay nhé!

1. Định nghĩa

Ma Trận GE (GE-McKinsey) là viết tắt của General Electric Matrix, được McKinsey & Company phát triển riêng cho tập đoàn General Electric vào những năm 1970. Đây là một công cụ quản trị chiến lược, được sử dụng để đánh giá và phân tích các yếu tố:

• • Sức mạnh cạnh tranh của các đơn vị kinh doanh chiến lược trong một công ty.

• • Sức hấp dẫn thị trường hoạt động. 

Ma Trận này giúp các nhà quản lý xác định vị thế cạnh tranh và khả năng phát triển của từng đơn vị kinh doanh. Giúp họ đưa ra quyết định về việc phân bổ nguồn lực một cách hiệu quả. Ma Trận McKinsey được biểu diễn bằng một biểu đồ 9 ô, với trục X thể hiện năng lực cạnh tranh và trục Y thể hiện sức hấp dẫn thị trường.

2. Tầm quan trọng trong quản trị kinh doanh

• • Phân tích và đánh giá sức hấp dẫn của thị trường cũng như năng lực cạnh tranh của các đơn vị kinh doanh.

• • Đóng vai trò chủ chốt trong việc đưa ra các quyết định về đầu tư, phát triển, và phân bổ nguồn lực.

• • Có thể sử dụng song song, đối chiếu với các công cụ khác như Ma Trận BCG, phân tích ma Trận SWOT, và Phân tích Five Force của Porter để có cái nhìn tổng quan hơn về môi trường kinh doanh.

• • Hỗ trợ doanh nghiệp đánh giá tương đối sức mạnh thương hiệu, mức độ trung thành của khách hàng và các yếu tố khác ảnh hưởng đến vị thế cạnh tranh và sức hấp dẫn trên thị trường.

• • Giúp nhà quản trị tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực bằng cách xác định các đơn vị kinh doanh hoặc sản phẩm nên được tập trung đầu tư, giữ, hay thoái vốn.

Cấu tạo của ma trận gồm:

1. Các trục đánh giá: Vị trí cạnh tranh và Tiềm năng thị trường

Ma trận GE là một công cụ với hai trục chính:

• • Vị trí cạnh tranh (biểu diễn trên trục x): Đánh giá sức mạnh cạnh tranh của một đơn vị kinh doanh hay một sản phẩm cụ thể trong tổ chức dựa trên: sức mạnh thương hiệu, chất lượng sản phẩm, quy mô thị trường, và cả lòng trung thành của khách hàng.

• • Tiềm năng thị trường (biểu diễn trên trục y): Đánh giá sức hấp dẫn của thị trường, gồm các yếu tố như: tốc độ tăng trưởng, quy mô và biên độ lợi nhuận tiềm năng.

Mỗi ô trong ma trận đại diện cho một đơn vị kinh doanh hoặc sản phẩm, vị trí của nó trên ma trận tượng trưng cho sức mạnh cạnh tranh và tiềm năng thị trường. Thông qua việc phân loại sản phẩm hoặc đơn vị kinh doanh dựa trên hai trục này, GE matrix giúp các nhà quản lý đưa ra quyết định chiến lược tốt hơn về danh mục đầu tư cho doanh nghiệp của họ.

2. Thang đo và tiêu chí đánh giá

Trong GE matrix, thang đo và tiêu chí đánh giá ra mức độ sức mạnh cạnh tranh cũng như sức hấp dẫn của thị trường dưới dạng số. Cùng nhìn vào chi tiết:

Thang đo 

Trên cả hai trục, sức mạnh cạnh tranh và sức hấp dẫn của thị trường được đánh giá trên thang từ 1 đến 9, trong đó 1 thể hiện yếu nhất, 9 là mạnh nhất.

• • Low (Thấp)

• • Medium (Trung bình)

• • High (Cao)

Tiêu chí đánh giá cho vị trí cạnh tranh

• • Sức mạnh của thương hiệu: Có thương hiệu mạnh hay không?

• • Chất lượng và phân phối: Sản phẩm có chất lượng cao và phân phối rộng rãi hay không?

• • Tài nguyên hoặc khả năng của VRIO: Có tài nguyên quý hiếm, không thể sao chép, có tổ chức tốt?

• • Mức độ phân biệt sản phẩm: Có sự khác biệt rõ ràng giữa sản phẩm này và sản phẩm của đối thủ không?

Tiêu chí đánh giá cho tiềm năng thị trường

• • Tốc độ tăng trưởng của thị trường: Thị trường đang tăng trưởng nhanh hay chậm?

• • Quy mô thị trường: Là một thị trường lớn hay nhỏ?

• • Thách thức và cơ hội: Các thách thức và cơ hội nào có thể ảnh hưởng đến việc kinh doanh trong thị trường này?

• • Sự phát triển công nghệ: Công nghệ có đóng một vai trò quan trọng trong thị trường này không?

Thông qua việc đánh giá và xếp hạng các tiêu chí này, doanh nghiệp xác định vị trí từng đơn vị kinh doanh hoặc sản phẩm trên ma trận và từ đó đưa ra quyết định phát triển cho các danh mục đầu tư.

Cũng như các ma trận khác, GE-McKinsey cũng có những ưu nhược điểm riêng như:

1. Ưu điểm

• • Phân tích chi tiết: So với ma trận BCG, GE-McKinsey Matrix cung cấp một phân tích chi tiết hơn về đơn vị kinh doanh và thị trường. Điều này giúp các nhà quản lý có cái nhìn sâu sắc hơn về tình hình kinh doanh.

• • Linh hoạt: Các nhà quản lý có thể lựa chọn các yếu tố phân tích phù hợp với ngành công nghiệp và môi trường cạnh tranh của họ.

• • Cân nhắc nhiều yếu tố: Khác với ma trận BCG chỉ dựa trên thị phần và tốc độ tăng trưởng, GE Matrix cân nhắc nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm cả những yếu tố mà công ty không thể kiểm soát như sức hấp dẫn của thị trường.

• • Chiến Lược Đa Dạng: Giúp công ty trong việc xác định và phát triển nhiều chiến lược khác nhau cho từng đơn vị kinh doanh, phù hợp với vị trí của chúng trong ma trận.

2. Nhược điểm

• • Phức Tạp và Tốn Thời Gian: Yêu cầu thu thập và xử lý một lượng lớn dữ liệu. Việc này đòi hỏi nhiều thời gian, công sức, đặc biệt là cho các công ty lớn có nhiều đơn vị kinh doanh.

• • Chủ Quan khi Đánh Giá Yếu Tố: Dù cho phép cân nhắc nhiều yếu tố, việc đánh giá và gán trọng số cho từng yếu tố có thể chủ quan và phụ thuộc vào kinh nghiệm, quan điểm của người thực hiện.

• • Thiếu Hướng Dẫn Cụ Thể: Chỉ đưa ra khung phân tích tổng quan, không cung cấp hướng dẫn cụ thể về cách thực hiện các chiến lược dựa trên vị trí trong ma trận.

• • Không dành cho các Doanh Nghiệp Nhỏ: Do đòi hỏi tài nguyên và chuyên môn cao, GE-McKinsey Matrix có thể không phù hợp cho các doanh nghiệp nhỏ với tài nguyên hạn chế.

Các bước triển khai ma trận gồm:

1. Xác định mức độ hấp dẫn của từng SBU trong ngành

Bước 1: Xác định các yếu tố cần thiết của SBU

• • Quy Mô Thị Trường: Đánh giá kích thước và tiềm năng thị trường mà SBU đang hoạt động.

• • Tốc Độ Tăng Trưởng Thị Trường: Xác định tốc độ phát triển của thị trường, đặc biệt là cơ hội trong tương lai.

• • Thách Thức và Cơ Hội: Nhìn nhận các thách thức, cơ hội trong ngành, bao gồm cả những yếu tố ngoại vi như thay đổi vòng đời sản phẩm, tình trạng lao động và xu hướng giá.

• • Lợi Thế Cạnh Tranh: Đánh giá mức độ cạnh tranh của SBU so với đối thủ trong ngành.

• • Sự Công Nhận Thương Hiệu và Chất Lượng: Xác định sức mạnh thương hiệu và chất lượng sản phẩm/dịch vụ của SBU.

Bước 2: Gán trọng số cho mỗi yếu tố dựa trên mức độ quan trọng của nó với thị trường mục tiêu.

Bước 3: Tính toán điểm tổng cho sức hấp dẫn của thị trường bằng cách nhân giá trị đánh giá với trọng số tương ứng.

2. Xác định sức mạnh cạnh tranh của từng SBU

Bước 1: Xem xét những yếu tố sau:

• • Tài Sản Có Sẵn và Năng Lực Cốt Lõi: Đánh giá tài sản, năng lực mà SBU có thể sử dụng để tạo ra lợi thế cạnh tranh.

• • Tiếp Cận Nguồn Tài Chính: Xác định khả năng của SBU trong việc huy động vốn từ nguồn nội bộ, ngoại bộ.

• • Mức Độ Phân Biệt Sản Phẩm: Đánh giá mức độ độc đáo của sản phẩm/dịch vụ mà SBU cung cấp.

• • Lòng Trung Thành của Khách Hàng: Đánh giá mức độ gắn kết của khách hàng với thương hiệu SBU.

• • Khả Năng Chiến Lược: Xác định SBU có khả năng nào trong việc thích nghi và đáp ứng nhanh chóng với biến động trong ngành.

Bước 2: Gán trọng số cho mỗi yếu tố.

Bước 3: Tính toán điểm tổng cho sức mạnh cạnh tranh.

3. Hướng dẫn cách vẽ ma trận GE và phân tích thông tin

Bước 1: Biểu diễn 2 trục chính:

• • Trục Y: Đại diện cho mức độ hấp dẫn của thị trường (cao, trung bình, thấp).

• • Trục X: Đại diện cho sức mạnh cạnh tranh của SBU (mạnh, trung bình, yếu).

• • Chia từng trục thành 3 phần và đánh giá từng SBU dựa trên thông tin đã thu thập, đặt chúng vào ô tương ứng trên ma trận.

Bước 2: Phân tích Thông Tin:

• • SBU nằm trong vùng có mức độ hấp dẫn cao và sức mạnh cạnh tranh mạnh có khả năng phát triển mạnh, cần được đầu tư nhiều hơn.

• • SBU nằm trong vùng có mức độ hấp dẫn thấp và sức mạnh cạnh tranh yếu cần được xem xét về việc thu hẹp hoặc thoái vốn.

• • SBU ở vùng trung bình cần được phân tích kỹ lưỡng hơn để xác định chiến lược cụ thể.

Dựa vào vị trí trong ma trận, bạn hãy cân nhắc về các khả năng và chiến lược tiềm năng. Các phần của ma trận thường bao gồm: "Đầu tư/Bổ sung", "Nắm giữ", "Thu hoạch/Bán".

4. Xác định định hướng tương lai của từng SBU

• • Đầu Tư và Tăng Trưởng: SBU có mức độ hấp dẫn cao và sức mạnh cạnh tranh mạnh cần được ưu tiên đầu tư để tận dụng cơ hội và tăng trưởng.

• • Chọn Lọc và Lựa Chọn: Với SBU nằm trong vùng trung bình, cần thực hiện các chính sách chọn lọc, có thể tập trung vào những lĩnh vực cụ thể hoặc tìm kiếm đối tác chiến lược.

• • Thu Hẹp hoặc Thoái Vốn: SBU có mức độ hấp dẫn thấp và sức mạnh cạnh tranh yếu nên cân nhắc việc giảm bớt hoạt động hoặc rút lui khỏi ngành.

Trong quá trình xác định định hướng, bạn cần liên tục theo dõi và đánh giá lại sức mạnh cạnh tranh, mức độ hấp dẫn của thị trường để điều chỉnh chiến lược kịp thời.

5. Lựa chọn nơi đầu tư và tập trung sự chú ý

• • Đầu Tư vào SBU Mạnh: Các SBU ở góc trên bên phải của ma trận (mức độ hấp dẫn cao, sức mạnh cạnh tranh mạnh) cần nhận được sự đầu tư ưu tiên. Điều này có thể bao gồm nguồn lực, tài chính, và nỗ lực nhằm tối ưu hóa hiệu quả.

• • Giám Sát và Đánh Giá SBU Trung Bình: Các SBU nằm ở vùng trung bình của ma trận cần được giám sát chặt chẽ. Việc đánh giá tiềm năng và sự cạnh tranh sẽ giúp xác định liệu có nên đầu tư thêm hay không.

• • Rút Lui hoặc Thu Hẹp Đối với SBU Yếu: Các SBU ở góc dưới bên trái của ma trận (mức độ hấp dẫn thấp, sức mạnh cạnh tranh yếu) có thể cần được xem xét về việc rút lui hoặc giảm quy mô.

Tuy nhiên, sử dụng Mc Kinsey Matrix cũng yêu cầu lượng lớn thông tin và dữ liệu, làm quá trình phân tích trở nên phức tạp. Đôi khi, nó cũng không phản ánh chính xác những biến động nhanh chóng trong môi trường kinh doanh.

Các ứng dụng của General Electric Matrix trong từng lĩnh vực gồm:

1. Trong lĩnh vực quản trị sản phẩm

• • Đánh giá vị thế sản phẩm: Sử dụng ma trận để xác định vị trí sản phẩm dựa trên sức mạnh cạnh tranh và mức độ hấp dẫn của thị trường, giúp định rõ nguồn lực cần phân bổ cho từng sản phẩm.

• • Xác Định Chiến Lược Sản Phẩm: Dựa vào vị trí sản phẩm trên ma trận, doanh nghiệp xác định được chiến lược cụ thể như phát triển sản phẩm, tập trung vào thị trường hiện tại, hoặc tìm kiếm cơ hội mới.

• • Quản Lý Đời Sống Sản Phẩm: Giúp quản lý sản phẩm qua các giai đoạn khác nhau của chu kỳ đời sống, từ phát triển, ra mắt, đến suy thoái, và xác định lúc nào cần thay đổi chiến lược.

2. Trong việc ra quyết định đầu tư và phân bổ nguồn lực

• • Ưu Tiên Đầu Tư: Giúp xác định các SBU hoặc sản phẩm có khả năng cao, và định hướng đầu tư ưu tiên cho chúng.

• • Tối Ưu Hóa Nguồn Lực: Hỗ trợ doanh nghiệp phân bổ nguồn lực một cách hiệu quả, dựa trên sức mạnh cạnh tranh và mức độ hấp dẫn của thị trường.

• • Quản lý rủi ro: Bằng cách đánh giá và theo dõi vị trí SBU trên ma trận, doanh nghiệp có thể quản lý rủi ro liên quan đến đầu tư.

3. Trong việc xác định chiến lược cạnh tranh và phát triển thị trường

• • Phân Tích Cạnh Tranh: Hỗ trợ doanh nghiệp phân tích đối thủ và xác định cách mà chúng có thể cạnh tranh hiệu quả.

• • Xác Định Cơ Hội Thị Trường: Dựa trên mức độ hấp dẫn của thị trường, doanh nghiệp xác định được cơ hội để mở rộng hoạt hoặc tập trung vào những thị trường tiềm năng.

• • Định Hình Chiến Lược: Cung cấp thông tin để doanh nghiệp định hình chiến lược cạnh tranh và chiến lược thị trường dựa trên sức mạnh và tiềm năng của từng SBU.

• • Đánh Giá Hiệu Suất: Phân tích và theo dõi sự thay đổi vị trí các SBU trên ma trận qua thời gian giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu suất và thực hiện các điều chỉnh cần thiết.

Tóm lại, đây là công cụ hiệu quả trong việc ra quyết định đầu tư, phân bổ nguồn lực, quản trị sản phẩm, xác định chiến lược cạnh tranh và phát triển thị trường. Nó giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan về thị trường và định hình chiến lược để tối ưu hóa sức mạnh, khai thác cơ hội, tăng lợi nhuận.

Một số ví dụ minh họa về General Electric Matrix:

1.1 Phân loại SBU của Vinamilk

Phân tích sức hấp dẫn của thị trường và sức mạnh cạnh tranh của mỗi SBU và đặt chúng lên ma trận.

Sữa Tươi

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Cao. Thị trường sữa tươi đang tăng trưởng nhanh chóng với nhu cầu ngày càng cao từ người tiêu dùng.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Cao. Vinamilk là thương hiệu nổi tiếng với chất lượng cao và được công nhận rộng rãi.

Sữa Bột

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Trung bình. Thị trường này tăng trưởng ổn định nhưng không nhanh như sữa tươi.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Cao. Vinamilk cũng là một trong những người dẫn đầu trong phân khúc này với sản phẩm chất lượng cao.

Sản phẩm từ sữa chua

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Cao. Có xu hướng tăng trưởng mạnh mẽ trong nhu cầu sản phẩm sữa chua như là một lựa chọn ăn uống lành mạnh.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Trung bình. Vinamilk đang đối mặt với cạnh tranh từ các thương hiệu khác như TH true Yogurt.

Nước giải khát

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Trung bình. Thị trường nước giải khát có sự cạnh tranh khốc liệt và tăng trưởng chậm.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Thấp. Vinamilk không phải là thương hiệu chính trong phân khúc này.

1.2 Phân tích Chiến Lược

Dựa trên vị trí các SBU trên Ma trận, Vinamilk sẽ xác định được các chiến lược phù hợp:

• • Sữa Tươi và Sản phẩm từ sữa chua: Vinamilk nên tiếp tục đầu tư mạnh mẽ để tận dụng sự tăng trưởng của thị trường và tăng cường vị thế cạnh tranh.

• • Sữa Bột: Vinamilk có thể duy trì hoặc tăng cường đầu tư nhằm bảo vệ thị phần và tăng doanh thu.

• • Nước giải khát: Vinamilk nên xem xét việc giảm đầu tư hoặc tìm cách đổi mới sản phẩm để tạo ra sự khác biệt và cạnh tranh hiệu quả hơn trong phân khúc này.

2.1 Phân loại SBU của Vingroup 

Bất động sản

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Cao. Thị trường bất động sản tại Việt Nam đang tăng trưởng nhanh chóng.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Cao. Vingroup là một trong những nhà đầu tư bất động sản hàng đầu tại Việt Nam.

Bán lẻ (VinMart, VinMart+)

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Cao. Thị trường bán lẻ tại Việt Nam đang tăng trưởng mạnh.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Trung bình. Vingroup đang đối mặt với cạnh tranh từ các chuỗi bán lẻ khác như AEON, Big C.

Giáo dục (Vinschool)

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Trung bình. Thị trường giáo dục tư nhân đang phát triển nhưng còn nhiều thách thức.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Trung bình. Vinschool là một doanh nghiệp mới trong lĩnh vực giáo dục.

Ô tô (VinFast)

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Trung bình. Thị trường ô tô tại Việt Nam có tiềm năng nhưng còn nhiều rủi ro.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Thấp. VinFast là thương hiệu mới và cần thời gian để xây dựng uy tín.

2.2 Phân tích Chiến Lược

Dựa trên vị trí các SBU trên General Electric Matrix, Vingroup có thể xác định các chiến lược phù hợp:

• • Bất động sản: Vingroup nên tập trung đầu tư và mở rộng mảng này, phát triển các dự án đô thị mới và khu nghỉ dưỡng.

• • Bán lẻ: Vingroup cần tăng cường sức mạnh cạnh tranh bằng cách cải thiện chất lượng dịch vụ và mở rộng mạng lưới cửa hàng.

• • Giáo dục: Vingroup có thể tiếp tục đầu tư ổn định vào Vinschool, đồng thời tìm kiếm cơ hội hợp tác với các tổ chức giáo dục quốc tế.

• • Ô tô: Vingroup nên thận trọng trong việc đầu tư vào VinFast. Họ cần phát triển sản phẩm chất lượng cao và xây dựng uy tín thương hiệu trước khi mở rộng.

3.1 Phân loại SBU của Coca Cola

Nước ngọt (Coca Cola, Sprite, Fanta)

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Cao. Nước ngọt vẫn là một trong những loại đồ uống phổ biến nhất trên thế giới.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Cao. Coca Cola là thương hiệu hàng đầu trong ngành nước ngọt.

Nước trái cây (Minute Maid)

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Cao. Có xu hướng tăng về việc tiêu thụ đồ uống lành mạnh.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Trung bình. Minute Maid đang đối mặt với cạnh tranh từ các thương hiệu như Tropicana.

Nước khoáng và nước tăng lực

• • Sức hấp dẫn của thị trường: Trung bình. Thị trường này đang phát triển nhưng còn nhiều thách thức.

• • Sức mạnh cạnh tranh: Trung bình. Coca Cola không phải là thương hiệu hàng đầu trong lĩnh vực này.

3.2 Phân tích Chiến Lược

Dựa trên vị trí SBU trên Ma trận GE, Coca Cola có thể xác định các chiến lược:

• • Nước ngọt: Coca Cola nên tiếp tục đầu tư và tối ưu hóa quảng cáo để duy trì vị thế dẫn đầu. Họ cũng nên chú ý đến các xu hướng tiêu thụ mới và cải tiến sản phẩm.

• • Nước trái cây: Coca Cola nên tăng cường đầu tư vào Minute Maid, đặc biệt là trong việc phát triển sản phẩm mới và thị trường mới, để tận dụng xu hướng tiêu thụ đồ uống lành mạnh.

• • Nước khoáng và nước tăng lực: Coca Cola cần cân nhắc kỹ lưỡng việc đầu tư vào lĩnh vực này. Họ có thể tìm kiếm cơ hội hợp tác hoặc mua lại các thương hiệu hiện tại để nhanh chóng gia tăng sức mạnh cạnh tranh.

Ma trận GE là một công cụ quản trị chiến lược mạnh mẽ, giúp các tổ chức đánh giá và phân loại SBU của họ dựa trên sức mạnh cạnh tranh và mức độ hấp dẫn của thị trường. Như chúng ta đã thấy qua các ví dụ như Coca Cola, Vinamilk, và Vingroup, Ma trận GE không chỉ giúp trong việc đánh giá hiện trạng mà còn hỗ trợ trong việc xác định hướng đi tương lai. Doanh nghiệp nên sử dụng một cách cẩn thận, kết hợp với các công cụ phân tích khác để đưa ra quyết định đầu tư và phân bổ nguồn lực một cách hiệu quả, nhằm tối ưu hóa lợi ích và cạnh tranh thành công trên thị trường đang không ngừng biến đổi.